Droge mond & Diabetes

Feiten en statistiek

Onderzoeken tonen aan dat een droge mond (xerostomie) veel voorkomen bij mensen met diabetes.

De studies tonen niet aan dat de prevalentie van droge mond hoger is bij diabetici in vergelijking met mensen zonder diabetes. Er zijn veel co-factoren die verstorend werken op de produktie van de speekselklieren. Voorbeelden van co-factoren die een droge mond veroorzaken bij diabetes; veroudering, andere immuun-ziekten, hoofd- en nek-kanker-behandelingen (bestralingen) en medicatie.

Speeksel bestaat uit verschillende bestanddelen zoals; water, eiwitten en mineralen. Het speeksel wordt uitgescheiden door een paar grote speekselklieren, (parotis, sublingualis en submandibularis) en kleinere speekselklieren in het verhemelte en in de lippen.

Recent onderzoek toont aan dat de parotis-klier, een van de grotere speekselklieren die speeksel produceert. deze klier is groter dan normaal en gecombineerd met droge mond symptomen komt dit bij bijna 25% van de diabetici met diabetes type 1 en type 2 voor.

Een review in 2016 liet zien dat droge mond vaker voorkomt bij mensen met diabetes dan bij mensen zonder diabetes. 12,5 – 53,5% van de diabetici hebben een droge mond. Bij mensen zonder diabetes is xerostomie 0 tot 30%.

Studies tonen ook aan dat diabetici met een matig tot slecht gecontroleerd glucose-management meer last hebben van een droge mond. Dit in relatie tot diabetici die hun glucosemanagement goed op orde hebben namelijkl 54% versus 47%.

Wat is droge mond?

De klinische naam voor droge mond is xerostomie. Xerostomie ontstaat als de speekselklieren niet voldoende speeksel produceren om de mond vochtig te houden. Dit leidt tot ontstoken en schrale weefsels in de mond. Het maakt kauwen, proeven, praten en slikken moeilijker. Hierdoor wordt het ook moeilijker om het bloedsuiker te controleren.

Klinische tekenen van een droge mond

Klinische tekenen zijn o.a. verlies van vocht in de mond en uitdrogen van orale slijmvliezen. Maar ook een droge tong, droog tandvlees en een droog gehemelte.

Andere tekenen van droge mond (xerostomie)

• Geïrriteerde mondhoeken (cheilitis).
• Gingivitis (ontstoken tandvlees).

Oorzaken van droge mond

• Bijwerkingen van medicatie.
• Neuropathie (autonoom) (zenuwen die niet goed functioneren).
• Nierdialyse.
• Hyperglykemie.
• Ademhaling door mond in plaats van via de neus.
• Roken

Waarom veroorzaakt diabetes xerostomie?

Experimentele onderzoeken (trials) hebben aangetoond dat teveel en te weinig insuline een direct effect hebben op het functioneren en de structuur van de speekselklieren. Dit kan veroorzaakt worden door onstabiele bloedglucose-waarden die de speekselklieren belemmeren in hun vermogen om voldoende speeksel in de mond te brengen.

Sommige mondaandoeningen bij diabetici kunnen toegeschreven worden aan xerostomie. Maar het speekselvan de parotis-klier bevat excessieve hoeveelheden niet geabsorbeerde glucose. Glucose draagt verder bij aan; het bederf van het gebit, vermindering van algehele (mond)gezondheid, en indien niet behandeld tot tandvlees-aandoeningen.

Diabetes en tandbederf

Tandbederf begint als verschillende anaerobe bacteriën zich hechten aan het tandglazuur, de tong en de achterkant van het gehemelte. Op die plaatsen is weinig zuurstof beschikbaar.De bacteriën zetten de glucose om in zuren die het tandbederf kunnen versnellen en tandvlees-aandoeningen kunnen veroorzaken.

Diabetici hebben een significant hoger risico op mond-aandoeningen in vergelijking met niet-diabetici. Tevens klagen diabetici vaak over een slechte adem en een vieze smaak in hun mond. Dit wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van zwavel-moleculen. Vooral achterop de tong waar die bacteriën zich gemakkelijk vermenigvuldigen. De zwavel-moleculen zijn verantwoordelijk voor de slechte adem. Zonder behandeling kan droge mond (xerostomie) leiden tot veel orale gezondheidsklachten zoals tandvlees-ontstekingen.

Diabetici moeten speciale maatregelen nemen om de symptomen van een droge mond te verminderen. Maatregelen zoals het limiteren van koolhydraatrijke voeding en het behouden van een gezond lichaamsgewicht (afvallen) Maar diabetici moeten ook regelmatig de insuline-waarden monitoren en speciale mondverzorgingsprodukten gebruiken die de ongewenste bacteriën aanpakken.

Droge mond (xerostomie) diabetes

Het is belangrijk onderscheid te maken tussen een klinisch droge mond en plotselinge onlesbare dorst en het bijkomende gevoel van droogte in de mond. Ookal hebben diabetici last van orale droogte, het tegenovergestelde is niet waar. Mensen die last hebben van xerostomie zijn niet noodzakelijk diabeet. Maar toch, een van de eerste tekenen van diabetes kan intense dorst (polydipsia) zijn door een teveel aan glucose in het lichaam dat een overmatige produktie (meer urineren / polyuria) van de nieren veroorzaakt. Het lichaam heeft behoefte aan meer water om de glucose te verdunnen. Dit is een crisis-situatie die de patiënt alert maakt om disbalans in insuline te gaan controleren. Dit fenomeen (dorst) is niet hetzelfde als xerostomie (droge mond) en het voelt niet hetzelfde als droge mond.

Dorst of droge mond

Dorst kan verholpen worden met drinken en het managen van het bloedglucose terwijl droge mond moeilijker te verhelpen is en wordt geassocieerd aan een graduele verslechtering van de mondgezondheid. heeft u diabetes? overleg met uw tandarts.

Conclusie

Symptomatische behandeling van orale klachten bij diabetici vragen om langdurige en effectieve maatregelen zoals het gebruik van speciale mondverzorgingsprodukten, inclusief mondbevochtiging in het dagelijkse plan.

1. J Diabetes Res. 2016; 2016: 4372852. Xerostomia, Hyposalivation, and Salivary Flow in Diabetes Patients. Rosa María López-Pintor, Elisabeth Casañas, José González-Serrano, Julia Serrano, Lucía Ramírez, Lorenzo de Arriba, and Gonzalo Hernández

2. Biomedical Reviews 1998; 9:107-119. Salivary Gland Structure And Function In Experimental Diabetes Mellitus. Leigh C. Anderson Department of Oral Biology, University of Washington School of Dentistry, Seattle, Washington, USA

3. Am J Med Sci. 2013 Apr; 345(4): 271–273. Oral Health and Type 2 Diabetes Renata S. Leite, Nicole M. Marlow and Jyotika K. Fernandes

4. Am J Physiol. 1989 Mar;256(3 Pt 2):R597-604. Effect of blood glucose concentration on osmoregulation in diabetes mellitus. Thompson CJ1, Davis SN, Baylis PH.